Korona salgını fırsatçılara kazanç kapısı oldu. Yaz aylarında çalışmak ve dil öğrenmek için Amerika’ya gitmek isteyen öğrencilerin başvurduğu ‘Work And Travel’ programı pandemi nedeniyle kilitlendi.
Bir yıl önceden acentalara başvurup 2-3 bin dolar arasında para ödeyen 10 bine yakın öğrenci, uçak seferlerinin iptal edildiği salgın sürecinde paralarını da acentalardan alamayınca büyük mağduriyet yaşadı.
Ücret iadesine yanaşmayan seyahat firmaları, başvuruları iptal ederken ya bin dolara yakın bir kesinti yapmak istiyor ya da iptal etmek yerine ‘erteleme’ teklifi sunuyor. Öğrenciler, adeta kumbarayla biriktirdikleri paralarının gasp edilmek istenmesine tepkili.
ESRA KATRANCI (DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ): Çalışıp biriktirmiştim
“Ekim ayında başvuru yaptım. İlk başta 400 dolar kayıt ücreti ödedim. Sonra 750 dolar, geri kalan 1250 doları da parça parça ödedik. Ocakta ödeme bitmişti. İş ve her şey hazırken martta korona ortaya çıktı. Firmaya gidip iade almak istediğimde ‘750 doları sizden keseceğiz’ dediler. İnanılmaz derece kayıptayız. Benim İngilizce’ye çok ihtiyacım olduğu için yaz-kış çalışıp kenara attığım parayla bu programa başvurmuştum.”
UMUT CAN TURHAN (İSTANBUL AYDIN ÜNİ.): Sözleşme dayattılar
“Sözleşmeyi imzalamadan programa kayıt gerçekleşmiyor. Tek bir tarafın dayattığı bir sözleşme. Kendilerinin lehine çok madde var. Böyle bir durumu asla tahmin edemedik tabii ki. İlk kayıtta 400 dolar alıyorlar; ücret toplamda 2 bin 250 dolar. Salgın sürecinde kendilerince bir ödeme planı çıkartmışlar. Vizeyi alanlardan 750 dolar, çalışma formu alanlardan 600 dolar, daha işlemleri tamamlanmamış olanlardan 400 dolar kesiyorlar.”
KEREM UZUN (ESKİŞEHİR TEKNİK ÜNİ.):Bir hizmet almadım ki
“Kasım sonu firmaya gittim. O dönem çok talep vardı, alelacele sözleşme imzalattılar. Sözleşmede şöyle bir madde var; öğrenci vizesini alamamışsa 750 dolar, almışsa bin dolar kesilebilir. Ben vize ücretini kendim ödediğimi, onların bir masraf yapmadığını söylediğimde ise ‘Biz sana hizmet verdik’ dediler. ‘Ben bana belgeleyebilir misiniz?’ diye sorduğumda ise fatura keseceklerini söylediler. Ben firmanın ortağı değilim ki müşterisiyim. Hizmet alamadığım şeyin neden parasını ödüyorum?”
Aydın Ağaoğlu: O maddeler yok hükmünde
Görüşlerine başvurduğumuz Tüketici Hakları Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, meseleyi şöyle yorumladı: “Öğrenciler Amerika’ya çalışmaya gidiyor. Bunu Türkiye’de sağlayan aracı firma bu kişilerden paralar alıyor. Anlaşmalı oldukları firmalar onları havaalanında karşılayacak. Çocuklar kalma, uçak ve vize masraflarını kendileri ödeyecek. Bu aracı firmalar sadece işe yerleştirilmelerini sağlayacaklardı. Şimdi ise çocuklar gidemiyor. Paralarını geri istediklerinde firmalar paranın üzerine yatıyor. Hukuk, turizm firmalarının mücbir sebepte yaptığı masrafları kesip geri kalanı 10 gün içerisinde tüketiciye iade edeceğini söyler. Yazılı olarak ilişkilerini sürdürsünler. Üçüncü kişilere ödedikleri dışındaki masrafları belgeleyip iadelerini alsınlar. Eğer firmalar sözleşmeye kanuna aykırı maddeler yazdıysalar bunlar da zaten yok hükmündedir."
Ayşe Mine Alioğlu/Yeni Şafak